Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Cedrus libani & Blitum bonus-henricus

fotò
fotò
Cèdre-dóu-Liban

Cedrus libani

Pinaceae

Nom en français : Cèdre de l'Himalaya.

Descripcioun :
Aquéu cèdre se vèi gaire au nostre ; pamens dins d'ùnis endré es esta emplega pèr lou rebouscage. Se destrìo de soun cousin, lou cèdre-de-l'Atlas, mai coumun dins la naturo, emé sis aguio un pau verdalo, e subretout si jóuini ramo quàsi sènso péu. Li pigno, peréu soun pu longo (> 8 cm, alor qu'aquéli de l'Atlas fan mens de vue cm). Apoundèn que pòu deveni mai grand.

Usanço :
S'emplego en essènci. Èi bon pèr la circulacioun dóu sang e dis imour (linfo), pèr leva li graisso dóu cors e pèr ajuda à alena.

Port : Aubre
Taio : 20 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Cedrus
Famiho : Pinaceae


Ordre : Pinales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1100 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Plantado de cèdre - Bos clar - Tepiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Ouèst
Ref. sc. : Cedrus libani A.Rich., 1823

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Cedrus libani & Blitum bonus-henricus

ges
ges
RRR
ges
ges
RRR
RRR
ges

Coumpara Cèdre-dóu-Liban emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò